موانع تغییر، فرهنگ سازمانی، توانایی و سرعت آن سازمان را برای پذیرش تغییر تحت تاثیر قرار می­‌دهد. برنامه تغییر بدون توجه به فرهنگ مستلزم شکست است.

موانع تغییر

فرهنگ

یعنی شیوه انجام امور در سازمان و آنچه قابل قبول است و آنچه نیست.

قوانین آشکار و نهان/ آداب و رسوم/ هنجارها که رفتار را تحت تاثیر قرار می‌­دهند.

درک فرهنگ یک سازمان برای یافتن بهترین شیوه پیاده­‌سازی تغییر بسیار مهم است.

طریقه لباس پوشیدن، طرز تلقی و نگرش، چیدمان/ سبک آرایش محیط کار، نوع ساختمان، نوع کارکنان و سبک کار نمودهایی از فرهنگ هستند.

عناصر کلیدی فرهنگ

• تاریخ: سازمان دارای قدمت طولانی/ جدید، محصول ادغام دو یا چند شرکت و یا تملک آن­‌ها است.
• مالکیت: کار آفرین، مشارکتی، نهاد، دولتی، سهام‌داران بسیار کوچک، خانوادگی، تعاونی.
• محیط عملیاتی: جهانی، ملی، منطقه‌ای، محلی
• مأموریت: سودآوری، خیریه، کیفیت، شرکت‌­های متقابل (شرکت‌­هایی هستند که مشتریان آن در واقع مالکین آن می‌­باشند).
• افراد: فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌­ها ،کارگران ساده، چند ملیتی، حسابداران، محاسبه‌گران برح بیمه (actuaries)، فروشندگان
• سبک مدیریت: پدرانه، استخدام و اخراج، مهربانانه (سودآوری هدف غایی نیست)، دیکتاتوری، مشارکتی، کنترلی.
• تکنولوژی اطلاعات: تکنولوژی اطلاعات تا چه اندازه به صنعت مربوط می­‌شود.

انواع فرهنگ

چارلز هندی (Charles Handy) در کتاب «درک سازمان» انواع فرهنگ را در چهار گروه عمده دسته‌­بندی می‌­کند:

قدرت

سمبل این نوع فرهنگ یک تار عنکبوت است، زیرا در یک تار عنکبوت، قدرت همانند ارتعاشات در طول خطوط به سمت مرکز جاری می‌­شود.

قدرت در دست افرادیست که در مرکز قرار دارند، تصمیمات به راحتی اتخاذ می­‌شوند ولی ممکن است تصمیمات درستی نباشند.

نکته کلیدی: برای اعمال تغییر در چنین سازمانی، شما باید حمایت قدرت مرکزی را جلب کنید.

سمبل قدرت در کتاب درک سازمان – الست

نقش

سمبل این نوع فرهنگ یک معبد یونانی است، زیرا همانند آن بر روی ستون‌هایی بنا می‌­شود.

این نوع فرهنگ مخصوصاً در سازمان­‌هایی که اطلاعات در آن از سطوح پایین به بالا جریان دارد، بسیار معمول و متداول است.

در اینجا، ثبات عامل کلیدی است و وقتی از بین برود، فرهنگ سقوط می­‌کند. بسیاری از سازمان‌­ها در این گروه قرار می‌­گیرند.

نکته کلیدی: برای ایجاد تغییر در چنین سازمان‌­هایی، شما باید روی هر پایه سازمان کار کنید و از ساختار و پروتکل آن تبعیت نمایید.

سمبل نقش در کتاب درک سازمان-الست

وظیفه

سمبل این نوع فرهنگ یک تور است، زیرا در این ساختار قدرت به سمت بالا، پایین و در عرض ساختار ماتریسی جریان پیدا می­‌کند.

مشاغل، پروژه یا وظیفه محور بوده و عاری از هرگونه ساختار، بسیار منعطف هستند.

شرکت‌­های مشاوره‌­ای و نیز نوآور در این گروه قرار می­‌گیرند. ویژگی بارز این سازمان‌­ها تمرکز اهداف بر روی مشتریان است.

نکته کلیدی: برای اعمال تغییر در چنین سازمانی، شما باید تصمیم­‌گیران اصلی را با خود همراه نموده و بیشتر اعضا را در آن درگیر کنید.

سمبل وظیفه در کتاب درک سازمان- الست

شخص

از آنجا که در این نوع فرهنگ افراد اهمیت بیشتری پیدا می­‌کنند، سمبل آن یک خوشه یا صورت فلکی است.

چنین سازمان‌­هایی بسیار کمیابند و مدیریت آن‌ها نیز بسیار دشوار است.

در این گونه ساختارها هر کس به دنبال علایق خویش است و نیازهای سازمانی در اولویت بعدی این افراد قرار می‌­گیرد.

نکته کلیدی: برای ایجاد تغییر در این سازمان‌­ها، شما باید به شیوه موثری همه افراد را با خود همراه کنید.

سمبل شخص در کتاب درک سازمان- الست

موانع تغییر (بخش اول)

مطالب فوق برگرفته از کتاب مدیریت تغییر نوشته نیل راسل-جونز ترجمه رضا مومن خانی است، برای خرید کتاب می‌توانید به فروشگاه الست مراجعه کنید.

ویدئوهای مدرسه الست در آپارات