مهارت های ارائه را یاد بگیرید و با عمر و اعصاب دیگران بازی نکنید

مهارت های ارائه با رضا مومن خانی و مدرسه مدیریت الست:

مهارت های ارائه را یاد بگیرید و با عمر و اعصاب دیگران بازی نکنید

 رضا مومن خانی –  ۲۵ دی ماه ۱۳۹۷

در ابتدای کارگاه مهارت های ارائه ام معمولا این سوال را می پرسم که: “از نظر شما ارائه معادل چیست؟ به عبارت دیگر: وقتی از شما درخواست می شود تا چیزی را ارائه کنید یا یک سخنرانی انجام دهید، اولین چیزی که به ذهن شما می آید، چیست؟

شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید در قریب به ۱۰۰ درصد موارد پاسخ این است که: اطلاعاتی را جمع آوری، و در یک نرم افزار ارائه (معمولا پاور پوینت) آن را سازماندهی می کنیم. به عبارت دیگر، به تجربه من “مهارت ارائه از نظر عموم مدیران، کارشناسان، کارکنان و دانشگاهیان (اساتید و دانشجویان) معادل تهیه یک فایل پاور پوینت خوب است”!

ولی راستش را بخواهید “اصلا اینطور نیست”.

باور نمی کنید؟ اگر نه، بد نیست برایتان چند خطی بنویسم و شما قضاوت کنید.

بخوانید و قضاوت کنید

از ابتدای تاریخ بشریت و قرن ها پیش از آن که نرم افزارهای ارائه مطلب و شرکت های سازنده آن وجود داشته باشد، همواره ارائه کنندگان/ سخنرانان بزرگی وجود داشته اند. افرادی آن چنان زبردست در این مهارت نرم که با یک سخنرانی آتشین، میلیون ها نفر را به جبهه های جنگ سرازیر می کردند و دیگرانی که با یک ارائه، سرنوشت و تاریخ یک مملکت ها را – در جهت مثبت یا منفی- تغییر دادند. فروشندگان موفقی که شما را به خرید متقاعد می کننند، معلمان توانمندی که از ارائه و کلاس هایشان لذت می برید. همه این ها نمونه ای از ارائه کنندگانی بودند که از نرم افزار خاصی استفاده نکردند.

اکنون پس از این توضیحات، “ارائه” را چگونه تعریف می کنید؟ و یادگیری مهارت های ارائه یا به زعم دیگران، مهارت های سخنرانی، آداب سخن وری، و به غلط مهارت های پرزنتیشن یا پرزنت (البته در زبان فارسی)، چه تاثیری در زندگی ما می تواند داشته باشد؟

برای پاسخ به این سوال از شما می خواهم که برای مدت دو دقیقه خواندن این متن را کنار بگذارید، چشمان خود را ببندید و به تعریف این مهارت نرم فکر کنید. چه فعالیت هایی از نظر شما “ارائه” خوانده می شود؟

پاسخ به سوالات

در پاسخ به این سوال ممکن است شما هم مثل شرکت کنندگان کارگاه های آموزشی مهارت های ارائه به موارد زیر رسیده باشید:

• سخنرانی در مقابل جمع
• نمایش دادن یک محصول
• نمایش دادن یک محصول برای فروش آن
• توضیح در مورد یک خدمت
• چیزی را در مقابل جمع نشان دادن
• درس دادن
• توضیح فعالیت های یک پروژه و نتایج آن

من هم موارد زیر را به آن ها اضافه می کنم:

• دفاع از یک ایده در مقابل دیگران
• فعالیت هایی که برای متقاعد کردن دیگران به انجام کاری صورت می گیرد
• نمایش دادن
• نمایش دادن به عموم
• در رادیو و تلویزیون نمایش دادن
• عرضه کردن خودم (در یک مصاحبه استخدامی یا یک جلسه خواستگاری!)
• و . . .

سوال دوم این که: آیا موارد بالا بخشی از کارهای روزمره “همه ما” نیست؟

در هر شغل و نقشی که هستیم چه به عنوان مدیر، کارمند، پدر، مادر و …، قسمت خوبی از فعالیت های هر روز ما به موارد فوق یا به زبان دیگر “ارائه” اختصاص دارد.

و سوال سوم این که: آیا شما برای این مهارت نرم بسیار مهم که سرتاسر زندگیمان مورد استفاده بوده و خواهد بود، آموزش خوبی دیده اید؟ یا حتی در بازار آموزش مهارت های نرم آموزش خوبی سراغ دارید؟

دستاوردهای ما

با این توضیح مختصر، اگر این مهارت نرم را یاد می گرفتیم، آیا دستاوردهای ما و سهم ما از موفقیت متفاوت نبود؟

شاید کم اهمیت ترین تاثیرات آن بود که در طول دوران تحصیل نمرات بهتری می گرفتیم. بین معلمان، اساتید و دوستان و آشنایان محبوبیت بیشتری داشتیم. در سازمان های بهتری کار می کردیم و همزمان بسته جبران خدمت جذاب تری داشتیم. در کانون توجه دیگران (مدیران) بودیم و بنابراین اگر فرصت ارتقایی پیش می آمد، همیشه جزو گزینه های اصلی بودیم. به عنوان نماینده برای ارائه سازمان و ایفای نقش های بزرگتری انتخاب می شدیم و . . ..

واقعا خجالت آور است که سیستم آموزشی در کل دوران تحصیلمان برای این مهارت نرم بزرگ هیچ آموزشی تدارک ندیده است و به همین دلیل چقدر در کلاس های معلمان و اساتیدی که به مهارت ارائه مجهز نبودند، به ما سخت گذشت. چقدر جلسات مدیرانی که این مهارت نرم را نمی شناختند، خفقان آور و خسته کننده است. و در مقابل، چقدر زندگی می تواند آرام تر و روان تر در جریان باشد اگر هر کس به مهارت های نرم مورد نیاز به کارش مجهز بود.

با این همه، آیا به نظر شما یادگیری مهارت های ارائه یک الزام نیست؟

از: رضا مومن خانی

۲۵ دی ماه ۱۳۹۷