دوره خلاقیت و حل مسئله
اهمیت وجود دوره خلاقیت و حل مسئله در سبد مهارت های نرم مدرسه مدیریت الست از همان ابتدای کار مشخص بود.
برگزاری کارگاه آموزشی خلاقیت و حل مسئله آقای رضا مومن خانی و مدرسه مدیریت الست برای شرکت گل نان – پوراتوس
مگر نه این که قرار است تا برای مسایل مختلف فردی و سازمانیمان راهکاری بیابیم و می دانیم که راهکارهای از پیش آزموده گذشته دیگر مسایل امروز ما را حل نمی کند؟
در این صورت آیا غیر از آموزش خلاقیت و حل مسئله خلاق راه گریز دیگری می شناسید؟
آنچه در این مقاله می خوانید:
بخش اول:
- دوره خلاقیت و حل مسئله – ششمین مهارت نرم مدرسه مدیریت الست
- خلاقیت چیست؟ تعریف خلاقیت
- برای خلاقیت به چه نیاز داریم؟ ظرفیت خلاقیت
- اکنون که می دانیم پاسخ در تغییر است و تغییر نیازمند خلاقیت و نوآوری . . .
- مقالات مرتبط با خلاقیت و حل مسئله در وب سایت مدرسه مدیریت اَلَست
- بخش دوم:
- محتوای دوره خلاقیت و حل مسئله مدرسه مدیریت الست
- روش تدریس دوره خلاقیت و حل مسئله
- مدرس دوره خلاقیت و حل مسئله مدرسه مدیریت الست
- طول دوره خلاقیت مدرسه مدیریت الست
- دوره های پیشنهادی در ادامه کارگاه خلاقیت
بخش اول:
دوره خلاقیت و حل مسئله – ششمین مهارت نرم مدرسه مدیریت الست
خلاقیت و الزام دیروز و امروز و فردای آن برای سازمان‌ها و تک‌تک افراد جامعه موضوع تازه‌ای نیست.
دنیای امروز با دنیای حتی ۱۰ سال پیش تفاوت‌های بسیاری دارد و دنیای ۱۰۰ سال پیش اصلاً برای جوانان امروز قابل‌تصور نیست.
هرروز بیشتر از دیروز می‌بینیم که محصولات جدیدی جایگزین محصولات قبلی می‌شوند، صنایع جدیدی جای صنایع قدیم را می‌گیرند و مدل‌های کسب‌وکار تغییر می‌کنند.
در حوزه‌های فردی و اجتماعی نیز تغییرات اساسی رخ داده است.
دانسته‌های دیروز ما برای امروز کافی نیست و بنابراین نیاز به تغییر و بازنگری در احوال خود هرروز بیشتر می‌شود.
سبک زندگی در جوامع تغییر کرده، مصرف‌گرایی تشویق می‌شود و در نتیجه الگوهای مصرف تغییر کرده است.
اگرچه ابزارهای ارتباطی در مقایسه با گذشته بیشتر شده ولی کیفیت ارتباطات بسیار پایین آمده و نسل جدید از آن رنج می‌برد.
هرروز از طبیعت فاصله بیشتری می‌گیریم، تحرکمان کمتر شده و کیفیت تغذیه‌مان – برای پاسخگویی به نیاز “زندگی سریع”! – پایین‌تر آمده است.
استرس به یک معضل همگانی تبدیل‌شده و به گفته سازمان بهداشت جهانی امروز بزرگ‌ترین قاتل انسان‌هاست.
به‌واسطه گازهای آلاینده، کره زمین هرروز گرم‌تر می‌شود.
در بسیاری از کشورها بحران‌های کم‌آبی و … همین الان به یک دغدغه جدی تبدیل‌شده است.
در دنیای امروز، نیازهای به ظاهر متناقضی وجود دارد.
برای نمونه:
- به همه دلایل بالا، نیازمند آرامش بیشتری هستیم. آرامش در کنار خانواده میسر است، ولی برای آن وقت نداریم.
- نیاز به مطالعه به دلیل حجم سرسام‌آور تولید علم در اقصی نقاط دنیا هر روز بیشتر می‌شود، ولی مطالعه نیازمند زمان است.
- خلاقیت و نوآوری در سازمان‌های یک الزام است، ولی سبک مدیریت اجازه تفکر خلاق را نمی‌دهد.
پاسخ این نیازهای به ظاهر متناقض، در چیز ظاهراً متناقض دیگری است.
پاسخ در “ثبات، و هم‌زمان انعطاف‌پذیری” است. ثبات در “ارزش‌ها” و انعطاف‌پذیری در “روش‌ها”.
واقعیت آن است که تغییر همیشه وجود داشته، آنچه امروز تغییر کرده، سرعت تغییر است.
در دنیای پر تحول امروز – برخلاف دنیای قدیم – باید تغییر ذائقه، و ثبات استثنا باشد.
به نظر من – رضا مومن خانی- اگر قدری عمیق‌تر نگاه کنیم می‌بینیم که ورشکستگی شرکت‌ها، اخراج و بی‌کاری کارکنان و … تنها به اوضاع بد اقتصادی و … مربوط نمی‌شود.
واقعیت آن است که در بسیاری موارد، ما خودمان را برای دنیای پر تغییر امروز آماده نکرده بودیم.
طبیعی است که روش‌های ۵۰ سال و یا حتی ۱۰ سال پیش، ممکن است در دنیای امروز چاره‌ساز نباشد.
“وارد دورانی شده‌ایم که آنچه مقبول است، کارآمد نیست و آنچه کارآمد است، مقبول نیست“.
خلاقیت چیست؟ تعریف خلاقیت
شاید برای شناخت و تعریف خلاقیت بد نباشد اگر در وهله اول بگوییم که خلاقیت چه چیزهایی نیست.
به عبارت دیگر خوب است ابتدا باورهای غلط در مورد خلاقیت را شناخته و آن ها را با باورهای درست جایگزین کنیم.
اصلاح باورهای غلط در مورد خلاقیت
اکنون تعاریف مختلفی برای خلاقیت ارائه خواهیم کرد.
اگرچه هیچ کدام از این تعاریف همه ابعاد خلاقیت را مشخص نمی کند ولی به عقیده من آشنایی و ترکیب آن ها در ذهن، تصویر بسیار بهتری از مفهوم خلاقیت در ذهن ما ایجاد خواهد کرد:
- خلاقیت یک شیوه تفکر است
- خلاقیت یعنی خروج از واماندگی و بازکردن افق های جدید
- در فرایند خلاقیت بین موضوعات مختلف در ذهن ارتباط برقرار می شود ( افراد خلاق این کار را به عادت ذهنی خود تبدیل می کنند) و به موضوعات از دریچه و زاویه دیگری نگریسته می شود
- بازیگوشی، کنجکاوی، حساسیت، خودآگاهی و استقلال (فکری) خلاقیت را تحریک می کند
- ساختن، تولید، ایجاد کردن
- به عالم وجود دعوت کردن
- خلاقیت یک فرآیند ذهنی همواره در حال انجام است
متوجه هستید؟
بسیاری فکر می کنند که خلاقیت نعمتی است که فقط برخی از آن برخوردارند.
در حالی که ذهن ما دایم در حال خلق کردن تصاویر، تولید فکر، و ایجاد راه حل است.
بنابراین خلاقیت یک شیوه تفکر است و همواره جریان دارد، ولی این موضوع توسط عموم مردم درک نمی شود. شاید به همین دلیل هنری فورد معتقد بود که:
“هیچ انسان زنده ای نیست که توانایی انجام چیزی بیش از آن چه فکر می کند می تواند را نداشته باشد.”
برای خلاقیت به چه نیاز داریم؟
واقعیت این است که برای خلاقیت و نوآوری به سه چیز نیاز داریم:
- حافظه: جایی که اطلاعات را در آن انبار و در موقع لزوم بازخوانی کنیم.
- قوه تخیل: قوه ممیزه انسان و سایر حیوانات که به ما این امکان را می دهد که از لحظه “اکنون” خارج شده و به آینده یا در نقطه ای دیگر از عالم هستی فکر کنیم.
برنارد شاو در مورد تخیل می گوید:
“تخیل آغاز خلاقیت است. اول چیزی را که می خواهی در خیال خود تصور می کنی، سپس بدان قصد می کنی و دست آخر آن چه را قصد کرده ای خلق می کنی”.
-
- جعبه ابزار ذهن: منظور شیوه های مختلف تفکر مثل تفکر تحلیلی، تفکر جانبی، تفکر هم گراتفکر واگرا و . . . است.
همانطور که ملاحظه می کنید تمام موارد بالا در یک انسان سالم وجود دارد.
بنابراین همه ما با این ظرفیت به دنیا آمده ایم و خلاق هستیم و خلاقیت می تواند در هر لحظه رخ داده و زندگی ما را تحت تاثیر قرار دهد.
ولی متاسفانه این ظرفیت توسط عموم مردم درک نمی شود و جای آن را “تفکر انفعالی” اشغال می کند!
به همین دلیل ابراهام مزلو می گوید:
همه انسان ها خلاق هستند. بنابراین سوال این نیست که ما چگونه انسان ها را خلاق کنیم. سوال این است که چرا خلاقیت – در سازمان ها و … – بروز نمی کند!
اکنون می دانیم که پاسخ در تغییر است و تغییر نیازمند خلاقیت و نوآوری
بله پاسخ، همه در تغییر است و تغییر نیازمند آگاهی، و سپس خلاقیت و نوآوری.
در دنیای امروز باید خلاقیت و تغییر، عادت هر روز ما باشد.
باید از کنج امن بیرون جست، چون این کنج امن دیگر چندان امن به نظر نمی‌رسد.
تجربه شکست شرکت‌هایی چون نوکیا، پانامریکن، کوداک، زیراکس، بلک بری و هیتاچی – و البته بسیاری از شرکت‌های بزرگ ایرانی- باید سرمشقمان باشد.
شرکت‌هایی که زمانی در کسب‌وکار خود پیش‌قراول بوده‌اند، ولی بعضی از آن‌ها امروز اصلاً وجود ندارند.
باید از چارچوب‌های ذهنی ناکارآمد گذشته جدا شد و چارچوب‌های جدیدی تعریف کرد.
باید که از تعصب جدا شد و انعطاف‌پذیر اندیشید؛ و در یک‌کلام باید که امروزمان مثل دیروز نباشد و عادت کنیم به عادت نکردن.
ولی همیشه در عجبم که شروع و پیمودن “این راه روشن‌تر از روز” چقدر برای افراد، سازمان‌ها و جوامع سخت است!
چقدر خروج از دایره عادت‌ها، تعصبات، پیش‌فرض‌ها، پیش فهم‌ها و … دشوار می‌نماید و چقدر نسبت به آن لَخت و بی‌تفاوت هستیم.
در طول حدود ۲۰ سال گذشته چه در زمانی که در مرکز آموزش سازمان مدیریت صنعتی مسئولیت داشتم و چه پس از آن، وقتی الست را تأسیس و به طور متمرکز فعالیت خودم را روی مهارت‌های نرم و حوزه مدیریت منابع انسانی ادامه دادم، همیشه تعجب می‌کنم که چرا آموزش‌های مرتبط با “خلاقیت و حل مسئله” به‌سختی به حد نصاب می‌رسد و چرا شرکت‌ها از آن استقبال نمی‌کنند.
درحالی‌که اگر منطقی نگاه کنیم، در این دوران وانفسای امروز، یادگیری”مهارت‌های خلاقیت و تفکر خلاق” باید جزو اولویت‌های آموزشی همه سازمان‌ها در تمام سطوح باشد.
سازمان‌ها باید به دنبال یک آموزش عالی در حوزه خلاقیت بگردند و برای آن به قول قدیمی‌ها “سر و دست بشکنند”!
ولی موضوع به همین‌جا ختم نمی‌شود.
وقتی در کارگاه‌های آموزشی خلاقیت و حل مسئله در بسته آموزشی مهارت‌های نرم الست، در خصوص تفکر خلاق صحبت می‌کنم، شرکت‌کنندگان به خوبی مشارکت می‌کنند.
هنگامی‌که در مورد انواع تکنیک‌های خلاقیت می‌گویم، همه نسبت به آن اشتیاق نشان می‌دهند و با علاقه در تمرین‌ها مشارکت می‌کنند.
راهکارهای بسیاری از مسائل و مشکلات “شهری” سر کلاس تولید می‌شود (یکی دو نوبت راهکارهای تولید شده را برای شهرداری تهران ارسال کردم).
پاسخ برخی مسائل سازمان‌ها به راحتی با به‌کارگیری یکی دو تکنیک خلاقیت به دست می‌آید.
در برخی موارد وقتی در تمرین‌های تفکر خلاق به دنبال طراحی چیزی بوده‌ایم، شرکت‌کنندگان دقیقاً همان طرحی را تولید کرده‌اند که یک شرکت سرآمد و نمونه، طی یک تکنیک گروهی خلاقیتِ مشابه، آن را طراحی و بعداً به تولید انبوه رسانده بود.
شرکت‌کنندگان یکی از کارگاه‌های آموزشی خلاقیت و حل مسئله من که همگی از مدیران میانی یک شرکت خودروساز بزرگ داخلی بودند این طراحی مفهومی را انجام دادند و وقتی موضوع را برایشان گفتم اشک در چشمانشان حلقه زده بود!
مسائل زندگی فردی و حتی مشکلات ایران و سایر کشورهای دنیا هم از این موضوع مستثنی نیست و انعطاف‌پذیری حاصل از متفاوت اندیشیدن، و خروج از چارچوب‌های کهنه و فرسوده قبلی که در نتیجه تفکر خلاق حاصل می‌شود برای هر کسی و هر خانواده و سازمان و مملکتی چاره‌ساز است.
واقعیت آن است که همه ما با ظرفیت بزرگی از خلاقیت آفریده‌شده‌ایم (در کارگاه‌های آموزشی تفکر خلاق به خوبی به آن اشاره می‌کنیم).
ولی موضوع این است که در طول زندگی، رفتارهای غیرخلاق را آموخته و رفته‌رفته چیزی به نام “تفکر منطقی” – که البته فقط اسم آن تفکر منطقی است! – جای پتانسیل خلاق ما را می‌گیرد.
پس به قول ابراهام مزلو، سؤال اصلی این نیست که ما چگونه انسان‌ها را “خلاق” کنیم بلکه سؤال آن است که:
انسانی‌هایی که قرار است خلاق باشند چرا خلاقیت خود را بروز نمی‌دهند!
و این البته ما را به جای دیگری هدایت می‌کند که دلیل عمده بسیاری از مشکلات ماست. این که:
جو مشوق تفکر خلاق و خلاقیت، در بسیاری از سازمان‌ها وجود ندارد!
مقالات مرتبط با خلاقیت و حل مسئله در وب سایت مدرسه مدیریت اَلَست
معرفی کتاب
در صورتی که برای یادگیری مهارت های خلاقیت و حل مسئله به دنبال چند کتاب خوب هستید، می توانید از منوی اصلی سایت به بخش فروشگاه الست مراجعه نموده و یا روی لینک مربوطه کلیک کنید.
بخش دوم:
محتوای دوره خلاقیت و حل مسئله مدرسه مدیریت الست
پرداختن به تمامی موارد بالا در خصوص اهمیت این مهارت نرم برای شرایط فعلی ایران و سازمان‌های ایرانی، چگونگی تقویت تفکر خلاق، و راه‌های ایجاد یک اتمسفر مشوق خلاقیت و نوآوری در سازمان، در چندین سال گذشته مرا بر آن داشت تا سبد مهارت‌های نرم مدرسه مدیریت الست را به این مهارت مکمل مجهز کنم.
محتوای کارگاه آموزشی “خلاقیت و حل مسئله” الست در طول سال‌های گذشته به این شکل تغییر و تکامل پیدا کرده است:
- تغییر به عنوان یک حقیقت مسلم
- چگونه نیازهای به ظاهر متناقض زندگی امروز را برطرف کنیم
- باورهای غلط در مورد خلاقیت و باورهایی که باید جایگزین گردد
- تعریف خلاقیت
- برای خلاقیت به چه نیاز داریم
- مراحل مختلف فرآیند خلاقیت
- انسان و معنا
- تنظیمات ذهنی چیست؟
- تنظیمات ذهنی: خوب یا بد؟
- دلایل واماندن (Stuckness)
- راه های خروج از واماندگی (Stuckness)
- تکنیک های خلاقیت
- آماده سازی جو بروز خلاقیت
- خلاقیت و انسان سالم
روش تدریس دوره خلاقیت و حل مسئله
شامل:
- تدریس
- بحث گروهی
- نمایش فیلم های آموزشی
- تمرین تکنیک های فردی خلاقیت
- تمرین تکنیک های گروهی خلاقیت
- بازی های آموزشی
مدرس دوره خلاقیت و حل مسئله مدرسه مدیریت الست
کارگاه خلاقیت مدرسه مدیریت الست توسط شخص آقای رضا مومن خانی مدیر عامل موسسه آموزش داده می شود.
رزومه آقای مومن خانی را با کلیک روی دکمه زیر در اختیار خواهید داشت:
طول دوره خلاقیت مدرسه مدیریت الست:
طول دوره استاندارد تفکر خلاق مدرسه مدیریت اَلَست ۲۰ ساعت می باشد. (امکان سفارشی سازی و برگزاری دوره کوتاه تر و طولانی تر نیز وجود دارد)
دوره های پیشنهادی در ادامه کارگاه خلاقیت:
اگر شما هم (مثل خود من در دهه ۸۰) متقاعد شده اید که این یادگیری مهارت خلاقیت و حل مسئله می تواند منشا تغییرات بزرگی بوده و مشکلات بسیاری را از پیش پای شما و سازمانتان بردارد، می توانید با کلیک روی لینک های زیر از انواع خدمات آموزشی ما در این حوزه اطلاع حاصل کنید.
با آرزوی موفقیت
مدیر عامل مدرسه مدیریت الست
سوابق برگزاری و مشتریان این دوره
جهت مشاهده فهرست مشتریانی که قبلا این دوره را سفارش داده اند، روی آیکون بالا کلیک کنید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.